Twintig jaar geleden kreeg ik de diagnose fibromyalgie. Ik heb daar nooit veel over gesproken, want voor velen was het iets wat ‘niet bestond’, iets wat ‘tussen de oren zat’ of simpelweg aanstellerij. Maar de praktijk was dat ik altijd en overal pijn had. Wat voor een ander vanzelfsprekend was, zoals even de vloer dweilen of werken in de tuin, was voor mij een forse belasting die vaak over mijn grenzen ging. Toch deed ik het, zonder piepen, maar altijd met pijn. Die pijn was een deel van mij, al zolang ik me kan herinneren. π
Ik zeg ‘was’, maar eigenlijk ‘is’ het nog steeds. Echter, door gezond te leven, de juiste voeding te kiezen, voldoende (maar gedoseerd) te bewegen, goed te slapen en supplementen te gebruiken, heb ik een modus gevonden waarin ik eigenlijk best heel goed ga. Toch blijven bepaalde activiteiten, zoals schoonmaken of intensieve inspanning, lastig. Niet alleen omdat ik ze stom vind, maar vooral vanwege het gevoel van over mijn grenzen gaan. π§Ήπͺ
De afgelopen jaren is er meer bekend geworden over fibromyalgie. Het is gelukkig niet langer iets dat alleen ‘tussen de oren’ zou zitten. Er zijn op basis van onderzoek, verschillende theorieën ontstaan, die verklaren waar het vandaan komt:
Mitochondria zijn de energiefabriekjes van je cellen. Ze zetten glucose en vetten om in energie. Bij fibromyalgie lijken mitochondria minder goed te functioneren, waardoor de energieproductie niet optimaal is. Dit leidt niet alleen tot vermoeidheid, maar ook tot spierpijn en een vertraagd herstel na inspanning. Ik herken dit heel sterk. Als ik gesport heb, kan het dagen duren voordat ik me weer normaal voel. Het is alsof mijn lichaam moeite heeft om die inspanning te verwerken. ποΈβοΈβ‘οΈπ©
Mitochondriale disfunctie kan ook een rol spelen bij overgewicht. Wanneer je mitochondria niet goed functioneren, wordt glucose minder effectief omgezet in energie. Dit overschot aan glucose kan worden opgeslagen als vet, wat bijdraagt aan gewichtstoename. π₯βοΈ
Dezelfde mitochondriale disfunctie speelt ook een rol bij herstel na griep of ander viraal gedoe. Wanneer je lichaam een virus bestrijdt, wordt er enorm veel energie verbruikt om ontstekingen te reguleren, immuuncellen aan te sturen en je lichaam te helpen herstellen. Bij fibromyalgie – en ook bij mensen met long COVID – lijkt het erop dat de mitochondriën minder efficiënt werken, waardoor ze niet genoeg energie kunnen leveren om het herstelproces soepel te laten verlopen. Dit kan verklaren waarom een griepje of virus bij sommige mensen leidt tot langdurige klachten of een terugval in energie en welzijn.
Daarnaast zorgen virale infecties vaak voor oxidatieve stress: een overschot aan vrije radicalen dat de mitochondriën verder kan beschadigen. Dit creëert een vicieuze cirkel waarin je lichaam onvoldoende energie heeft om te herstellen, wat leidt tot aanhoudende klachten zoals vermoeidheid, spierpijn en een trager herstel. π¦ π
Een andere theorie is dat het zenuwstelsel bij fibromyalgie overgevoelig is. Pijnsignalen worden als het ware versterkt, waardoor je pijntjes veel heftiger voelen. Een disbalans in neurotransmitters, zoals een tekort aan endorfines, speelt hier mogelijk een rol. Endorfines werken van nature pijnstillend, maar als je lichaam deze niet goed signaleert, voelt alles intenser.
In mijn geval denk ik dat beide theorieën op mij van toepassing zijn. Een overgevoelig zenuwstelsel heeft mijn basis waarschijnlijk kwetsbaarder gemaakt. En de mitochondriale disfunctie versterkt dit verder, doordat mijn lichaam niet goed herstelt en weinig energie kan genereren. Dit zou ook verklaren waarom de klachten erger zijn bij stress.
Maar fibromyalgie is meer dan alleen mitochondriën en een gevoelig zenuwstelsel. Het is een complexe puzzel waarin ook factoren zoals chronische stress, hormonale disbalans en een verstoord immuunsysteem een rol spelen. Alles in het lichaam hangt samen. Wanneer één systeem uit balans is, heeft dat vaak invloed op andere processen. Dit maakt fibromyalgie een aandoening die vraagt om een holistische aanpak waarin zowel fysiek als mentaal welzijn centraal staan. Het is geen quick fix, maar er is wél veel mogelijk. πΏβ¨
Waarom schrijf ik dit nu? Omdat ik zelf weer in een periode zit van pijn. Waarschijnlijk door een combinatie van stress en drukte en het net uit een griepje komen. Waar ik het normaal goed weet te onderhouden, zijn de tegenkrachten nu even te groot. Mijn hele lijf doet pijn, en dat brengt me weer even terug naar hoe het vroeger altijd was. π€ Maar tegelijkertijd doet het me ook realiseren hoeveel beter het nu gaat!
En ik weet nu gelukkig ook dat het weer overgaat. Gewoon goed voor mezelf zorgen, mijn grenzen respecteren en mijn lichaam ondersteunen met de juiste voeding, beweging en supplementen en vooral niet teveel stressenπ€―π Maar ik schrijf dit ook voor andere vrouwen die al jaren met pijn rondlopen. En ik wil je laten weten: ik zie je. π Maar ik wil je vooral meegeven dat er écht winst te behalen is.
Fibromyalgie hoeft niet je leven te beheersen. Er zijn manieren om je klachten te verminderen en je kwaliteit van leven te verbeteren:
Ik wil je aanmoedigen om stapjes te zetten, hoe klein ook. Zoek uit wat voor jou werkt en wees mild voor jezelf. Wil je meer weten of sparren over hoe je aan de slag kunt gaan? Neem gerust contact op. Ik help je graag! π€π¬